Ik heb serieus overwogen om deze eerste alinea te beginnen met schrijven over hoe geweldig ik ben in het werken met klankschalen. Lekker quasi-arrogant. Om je aandacht te trekken. Als schrijver moet je namelijk wat doen om iemand aan het lezen te krijgen. Maar gelukkig lees je intussen al met aandacht. Dus die gespeelde arrogantie sla ik liever over. :-)

Mensen hebben mij al vaker een klankkunstenaar genoemd. Ik kan veel met klankschalen. Maar ik vind het niet erg om het toe te geven als een ander beter is met klankschalen.

Als het klankenlandschap het decor zou zijn van de Tour de France, dan hoef ik die niet persé te winnen. De Tourwinnaar is namelijk niet altijd de beste tijdrijder. De beste tijdrijder is niet altijd de beste sprinter. En de beste sprinter is niet altijd de beste klimmer. Je begrijpt wel wat ik bedoel.

Tussen haakjes - ook al heb ik die haakjes weggelaten - als je al langere tijd mijn artikelen leest, dan heb je waarschijnlijk gemerkt dat ik het vaker over wielrennen heb. Dat komt doordat ik vroeger zelf veel aan wielrennen heb gedaan. Soms fietste ik meer dan 350 km op een dag door de heuvels van de Ardennen. Als er ooit een triatlon georganiseerd zou worden met de onderdelen wielrennen, klankschaalmassage en schrijven, dan zou ik serieus overwegen om mee te doen. Maar aangezien zelfs een massage-marathon (nog) niet bestaat, verenig ik mijn liefhebberijen voorlopig maar in het schrijven van wat artikelen zoals deze. ;-)

Laten we even terugschakelen. Van wielrennen naar klankschalen. Een tijd geleden vond ik op Youtube een filmpje. Ik ontdekte daarin iets waarvan ik in mijn klankschaalcarriere meer dan 10 jaar lang geen weet had. En misschien dat jij dit ook nog niet weet. Daarom deel ik dit met je.

Het gaat om een videootje van Erik Karsemeijer. In de wereld van de klankschalen is hij voor veel mensen een bekende naam. Dat mag ook wel. Toen ik nog bezig was te leren fietsen met zijwieltjes, was hij al bezig met muziek en klankschalen. Erik Karsemeijer is al zo'n 40 jaar musicus en psycho-klanktherapeut en leidde in Grolloo de klankschaalacademie (die nu gevestigd is in Sneek). In mijn ogen is hij iemand die uitstekend is in het werken met klank en klankschalen. En ja, ik heb gemerkt dat er met klankschalen iets is wat hij beter kan dan ik…

Je hebt er misschien iets aan, als je een keer op een ludieke manier een klankschaalconcert wilt geven en jouw deelnemers wilt verrassen. Bekijk eerst dit filmpje eens. Het gaat mij om het stuk dat begint na pakweg 2 minuten en 20 seconden…

https://www.youtube.com/watch?v=Yk_Le976jhw

Je ziet dat Erik Karsemeijer zijn klankschalen tot klinken brengt met een strijkstok! Dat leek mij ook supergaaf om te kunnen. Dus een goedkope strijkstok had ik zo besteld. Maar de klankschalen aanstrijken, lukt mij amper.

Nu is het wel zo dat ik nooit zo van strijken heb gehouden. Ach ja, ik kan heus wel een overhemdje noodzakelijk strijken. Maar het is niet mijn ding. Dat leek me niet zo’n punt. Want schalen strijken is toch anders. Maar ik vergiste me. Ik kreeg het een beetje aan de stok met mijn schalen. En kreeg er amper geluid uit.

Omdat ik het wonderlijk vind hoe Erik Karsemeijer wel klank uit zijn klankschalen krijgt, heb ik hem om de noodzakelijke klank-EHBO gevraagd. Om het probleem glad te kunnen strijken. Erik gaf mij onderstaande adviezen:

“Wanneer je klankschalen met een strijkstok wilt aanstrijken, dan heb je naast een strijkstok ook hars nodig. In elke muziekzaak waar men instrumenten verkoopt, kun je speciale hars kopen om strijkstokken mee te behandelen.

Kom om te beginnen nooit met je handen aan het haar van een strijkstok omdat je daarmee het vet van je handen op het haar overbrengt. Wrijf het haar van je strijkstok zorgvuldig, langzaam van boven naar beneden over het harsstukje zodat het haar door de hars stroef wordt. (Meestal geeft dit een wittig poeder af.)

Wanneer je nu deze behandelde strijkstok met de haren, vooral langzaam over de rand van de klankschalen strijkt, ontstaan diverse tonen. Houd daarbij de stok haaks op de rand van de schaal, dus niet schuin, en strijk vooral langzaam, zonder veel druk.”

Mij is het tot op heden nog niet gelukt om volwaardig geluid uit mijn klankschalen te halen door het aanstrijken met een strijkstok. Dus dat is een corrosieplekje op mijn blinkende reputatie als klankkunstenaar die mensen mij hebben gegeven. Want als ik zeg dat het aan mijn strijkstok ligt, geloof je me nu toch niet meer. :-P

Nou ja, mij maakt het niet uit. Ook een prof-voetballer schiet wel eens cruciaal naast het doel.

Ben jij wel een klankkunstenaar? Dat gun ik je. Ik kan en hoef niet altijd een klankkunstenaar te zijn. Blij zijn met wat je kunt en hebt. Met of zonder klank. Dat is volgens mij de echte kunst. ;-)       

Succes ermee!