Ik ben opgegroeid in een tijd dat autorijden nog luxe was. En dat je een gat in de lucht sprong als je in een Lada kon rond rijden. Dat gold in elk geval voor mijn ouders.

Die Lada zorgde soms voor wat gêne. Ik herinner me nog dat we hem met de hand meer dan eens aan de kant moesten duwen. Omdat ie niet meer op gang kwam, nadat we gestopt waren bij een stoplicht.

Ook mijn klasgenoten waren nogal snerend over een Lada. En eigenlijk begrijp ik dat wel. Destijds was de Lada Samara de top van het segment. Een echte terreinwagen. Maar of je je daarmee het terrein in zou willen wagen… Vertaald naar huidige begrippen had ie waarschijnlijk niet veel meer PK dan de electrische gazonmaaier van de overbuurman.

Op vakantie gaan met het gezin was ook altijd een uitdaging. Bovenop het dak een volgeladen imperial. En er achter een volgestouwde aanhangwagen. Veel spullen. Het kon niet anders. We waren met 6 personen. Mensen keken hun ogen altijd uit. Hoe we ons met ons zessen in een kleine Lada persten.

In die Lada reden we dan naar Zuid Frankrijk. De eerste de beste helling na Luik was altijd lachen. We reden dan met 60 km per uur naar boven. Op de snelweg! Meer trok die Lada gewoon niet. Je had de neiging om uit te stappen en zelf te gaan duwen.

Maar sowieso, met een Lada kon je nooit hard rijden. 110 kilometer per uur was eigenlijk de max. Wilde je harder, dan begon dat ding enorm te schudden. Dan was het een echte rammelbak.

Maar ik herinner me nog een bijzonder moment. We stonden in Oostenrijk op de camping. Tijdens een bui vielen er hagelstenen. Nog groter dan duiveneieren. Auto’s hadden enorme schade en deuken opgelopen. Dure BMW ’s of Volkswagentjes. De hagelstenen hadden daarin geen onderscheid gemaakt. Maar onze Lada had GEEN enkele deuk of schade opgelopen. Dat verhaal ging als een lopend vuurtje over de camping.

Achteraf gezien was het niet waar. Doordat onze Lada wit was, waren de deuken in eerste instantie gewoon niet opgevallen.

Lada’s zijn misschien geen goede auto’s. Maar het zijn zeker geen saaie auto’s!

Je vraagt je misschien wat een Lada te maken heeft met een klankschaal. Simpel. Een klankschaal kan namelijk ook een rammelbak zijn. En als dat zo is, dan is het meestal ook nog onopvallend. En dat is het geniep. Achterbakse rammelbakken zijn het.

Ik zal uitleggen wat ik bedoel. Soms als je een klankschaal aanslaat, dan zit er een onverklaarbaar rammelend geluidje in. Het kan ook klinken als gekraak. Bijna onhoorbaar. Misschien is het zo dat er ergens een luchtbelletje in het materiaal zit. Met een los brokje klankschaalmetaal. Of misschien zit er ergens een microscopisch haarscheurtje.

Het is wel belangrijk om te checken of dit echt aan de klankschaal ligt. Zorg ervoor dat deze goed schoon is. Bij een groothandel kan er nogal eens wat rommel in de schaal zitten. Stukjes plastic, lint, piepschuim, vuil en stof. Als je dan de schaal aanslaat kan dit mee gaan trillen en ongewenste geluiden geven.

Idem dito als er half los een papieren prijslabel onder aan de schaal hangt. Of als de klankschaal staat op een niet solide ondergrond als een stuk plastic schuimmat. Dus check ook hierop.

Soms hoor je niet dat een schaal rammelt als je hem aanslaat. Omdat het te zacht is om te horen. Of omdat het gerammel alleen tevoorschijn komt als je een klankschaal harder aanslaat.

Mijn tip is: voordat je een klankschaal koopt, sla hem een paar keer net een tikje steviger aan om hem te controleren op ongewenst rammelend geluid. Wat steviger dan je in een klankschaalconcert zou doen. En wat steviger dan je in een behandeling zou aanslaan. Maar doe dit wel met respect. Ga dus niet op je klankschaal staan beuken. En gebruik geen hard houten klopper. Maar gebruik een klopper van vilt. Hiermee test je bovendien grondiger. Omdat je met een vilten klopper meer trilling uit je schaal haalt. En hoe sterker een schaal trilt, hoe eerder het rammelend geluid tevoorschijn zal komen.

Sla de klankschaal bovendien op verschillende plekken aan. Bijvoorbeeld op elk “kwart” of “achtste” van de cirkel die de rand vormt. Dit is belangrijk. Mijn ervaring is namelijk dat een rammelend geluid op de ene plek van aanslaan soms wel tevoorschijn komt en op de andere plek niet.

Een zacht rammeltje hoeft niet altijd een opvallend probleem te zijn. Maar stel je voor dat je met zo’n schaal iemand een klankschaalmassage wilt geven. Je laat iemand op de buik liggen. Je plaatst een klankschaal hoog tussen de schouderbladen. De kans is dan groot dat diegene jouw behandeling ontvangt wèl hoort “rammelen”. Omdat de klankschaal zo dicht bij de oren staat.

Mijn ervaring is dat een rammelend geluid in een klankschaal niet sterker wordt naarmate je er meer op speelt.

Maak je ook geen zorgen als je ergens een nano-rammeltje in je schaal ontdekt als je hem stevig aanslaat. Als jij weet dat een omafiets zal gaan rammelen als je er 70 km per uur op fietst, zou je je dan zorgen maken? Jij misschien wel. Maar ik niet. Ik krijg het niet voor elkaar om 70 km per uur op zo’n fiets bijelkaar te trappen.

Dus als er pas een minuscuul rammeltje of kraakje ergens tevoorschijn komt als je de klankschaal hard aanslaat, dan is dat denk ik geen probleem. Je krijgt wat je geeft. Behandel je je klankschaal met respect, dan krijg je een respectabele klank. En anders niet. Goh, klankschalen soms zijn net mensen.

Ik weet het, het is maar een kleine tip. Maar je kunt er een grote miskoop mee voorkomen. Ik ben ernstig rammelende klankschalen tegengekomen. Niet zo maar klankschalen, maar “Authentiek Nepalese klankschalen”. Prijs van een schaal: 440 euro.

Dus mocht je willen weten of je een rammelbak in handen hebt. Deze test is supersnel. Sneller dan een Lada.